Controle loslaten is toch het engste wat er is?
Veel mensen voelen het de hele dag. Dat vervelende scherpe gevoel. Wij noemen het de behoefte aan controle. Probeer je eerst eens bewust te worden dat je graag controle wilt hebben. Over iets, iemand, het weer, het verleden, de toekomst. En wat je vooral voelt is dat je die controle niet hebt. En daarom wil je het hebben.
Waar willen mensen graag controle over hebben? Over alles. Maar voor het gemak hier wat voorbeelden van zaken waar we geen controle over hebben (nooit) maar het wel willen:
- Over het weer op je trouwdag bijvoorbeeld.
- Of over je dochter die net op kamers is gegaan…
- Of over iets wat in het verleden gebeurde.
- In het vliegtuig als je niet de piloot bent of in de auto als je passagier bent.
En die behoefte aan controle voelt hard en pusherig, scherp en onaangenaam. Sommige mensen voelen dit de hele dag en ze handelen er ook naar. Zij zijn een groot deel van de dag bezig om dingen te veranderen en te manipuleren en dat maakt dat zij hun enthousiasme verliezen, hun vertrouwen en hun plezier in het leven.
Er zijn 3 manieren om naar controle te kijken:
1. Je voelt je in controle (rustig, vol vertrouwen)
Dus bijvoorbeeld zoals de piloot, die (bijna) altijd in controle is, kalm, zeker van zijn zaak. Je weet wat je aan het doen bent, er is geen behoefte aan controle want het is niet voor niets dat een piloot pas mag vliegen na een bepaalde hoeveelheid vlieguren. Hier is geen behoefte aan controle. Hier is sprake van in controle zijn. Je bent rustig en zeker van je zaak. Je komt goed beslagen ten ijs. Je weet wat je doet en je hebt vertrouwen.
2. Het voelt alsof je geen controle hebt (angst, paniek, gevoel van tekort) maar je wilt wel in controle zijn.
Veel mensen voelen zich dagelijks zo. Als ik niet dit of dat doe dan loopt alles mis, dan raak ik alles kwijt, dan weet ik niet meer wie ik ben. Ik voel me overgeleverd en heb geen vertrouwen en ik wil met man en macht controle hebben. Als ik geen controle heb dan gaat alles fout. Ik heb donkere gedachten en bereid me voor op het ergste… Mijn mind is de baas en komt de hele dag met doemscenario’s. Er is permanent dat scherpe gevoel van tekortschieten en nergens controle over hebben. Het is uitputtend, vermoeiend, ontmoedigend. Je voelt je zoals op het plaatje hieronder.
3. Je hoeft nergens controle over te hebben, je voelt je rustig en vol vertrouwen
En dit is niet alleen zoals op het plaatje hieronder, dat je lekker op vakantie bent, alles geregeld is en onder controle. Zo kun je je altijd voelen! Je geeft je over aan het moment en wanneer er controle nodig is (bijvoorbeeld als je iemand de straat op ziet rennen en er komt een vrachtauto aan) dan ben je zo ontspannen en aanwezig in het moment zelf dat je weet wat je moet doen. Al je energie bundelt zich en je springt naar voren en houdt deze persoon tegen. Omdat je geen ‘behoefte aan controle’ hebt doe je het juiste. Zou je op dat moment in je angst zitten dan zou je misschien niet het juiste doen. Dat is overgave aan het moment zelf en jouw body/mind weet wat het op dat moment moet doen. Je voelt je ontspannen en energiek en gedragen.
Het grappige is dus dat deze drie benaderingen van controle alle drie een mindset zijn. Niets anders dan dat. Want we hebben niets onder controle. Ja natuurlijk heeft de piloot zoveel kennis van de knoppen dat hij in controle is. Natuurlijk heb je een gevoel van controle als je een lezing geeft over een bepaald onderwerp. Maar in principe heb je nooit controle over de uitkomst. En dat accepteren (of de behoefte aan controle loslaten) is vrijheid!
Probeer eens deze oefening
- Denk eens aan iets waar je graag controle over wilt hebben. Neem gewoon het eerste dat er naar boven komt.
- Kan je dat gevoel eens even er helemaal laten zijn? Even gewoon opmerken, toelaten, verwelkomen.
- En zou je die angst dat je hier geen controle over hebt, los kunnen laten, alleen voor dit moment, zo goed als je kunt?
- En ben je bereid om die behoefte aan controle, dat gevoel van tekort, los te laten als een experiment?
- Wanneer?
Doe dit eens een paar rondjes. Soms komt alsmaar hetzelfde ‘ding’ (issue, probleem, situatie, mens) naar de oppervlakte waar je controle over zou willen hebben. We hebben allemaal zo onze favoriete onderwerpen. Merk het gewoon op en blijf die behoefte aan controle loslaten.
De behoefte aan controle is maar een concept waarvan je dacht dat het veiligheid bood.
En dat niet alleen. Dat scherpe stekende gevoel leek ook echt nodig om zogenaamd in controle te zijn. Het tegendeel is waar! Wanneer je de behoefte aan controle los durft te laten dan krijg je een gevoel van ontspanning, rust en controle ervoor terug. Experimenteer maar eens met die oefening.
Hoe werkt dat dan in de dagelijkse praktijk?
Moet je je dan niet voorbereiden op je gesprek of project of wat het dan ook is waar je zo graag die controle over wilt hebben? Moet je niet checken of je dochter goed is thuisgekomen na een spannende reis? Ja natuurlijk wel. Je bereidt je gedegen voor en je doet alles wat nodig is en
daarna laat je de behoefte los om controle te willen uitoefenen op het resultaat.
Dan geef je het leven zelf de ruimte om zich voor jouw neus af te wikkelen. Dan gebeuren er heel vaak dingen die jij niet had kunnen bedenken (die je dus ook niet onder controle had kunnen hebben) en die vaak heel veel beter, leuker, waardevoller zijn dan toen jij de hele tijd maar bezig was om die uitkomst onder controle te willen hebben. Begin gerust met kleine dingen zodat je langzaam gaat merken dat vertrouwen en loslaten vaak meer oplevert en beter voor je is dan zaken willen controleren.
Geef jezelf zo nu en dan de ruimte om die behoefte aan controle te voelen
Wanneer je jezelf de ruimte geeft om die behoefte te voelen en je gaat dan het patroon herkennen, dan laat het eigenlijk al vanzelf van jou los. Voorheen dacht je misschien je dat je dat scherpe gevoel nodig had om je te beschermen en ook leek het dan of er daadwerkelijk meer controle was over mensen, situaties, onszelf en onze emoties, het verleden enz. Een leugen! Ga nou eens heel rustig die gedachtes, patronen en overtuigingen herkennen en verwelkomen. Dan zou het kunnen dat je je steeds minder gespannen voelt en het zou kunnen dat je meer vertrouwt op het leven zelf en minder op dat vertrouwde maar nare gevoel: de behoefte aan controle.
Controle hebben of controle willen? Welke heb je liever?
Nog een kleine oefening die ook heel goed kan werken:
Voel eens hoe het voelt om helemaal in controle te zijn. Je hebt controle over alles wat je maar kunt bedenken.
En voel nu ook eens hoe het voelt om controle te willen dus je hebt het niet maar je wilt het hebben. Je hebt het nodig.
Switch dan een aantal keren heen en weer tussen deze 2 polen en de uitkomst is misschien wel heel verrassend.
Leuk als je hieronder iets wilt delen over je bevindingen!
Annie Verstegen
op 01 Apr 2020